ΜΟΝΑΔΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΜΟΝΑΞΙΑ
- Ο καθένας μας είναι ένα ξεχωριστό, ανεπανάληπτο και αναντικατάστατο ον, άρα η προσωπική μας ανάπτυξη απαιτεί εξατομίκευση.
- Η ύπαρξή μας δεν είναι στατική, αλλά μία δυναμική διαδικασία συνεχούς ανάδυσης – και ενίοτε μεταμόρφωσης – στην πορεία του ατομικού μας γίγνεσθαι.
- Η μοναδικότητα, αλλά και η συνεχής εξέλιξη του καθενός σημαίνει ότι δεν μπορεί ποτέ να κατανοηθεί πλήρως από οποιονδήποτε άλλον.
- Θεμέλιο της ύπαρξης είναι το σώμα, που μας επιτρέπει να ζούμε, να αντιλαμβανόμαστε και να συναλλασσόμαστε με τον κόσμο μας. Πέραν αυτού, όμως, το σώμα μας αντιδρά άμεσα και διαισθητικά, δεν ψεύδεται και δεν παραμορφώνει. Έτσι η σωματική γνώση καθίσταται τουλάχιστον εξίσου πολύτιμη με την διανοητική. Σύμφωνα με τον Nietzsche, «Υπάρχει περισσότερη σοφία στο σώμα σου απ’ ότι στην βαθύτερη σου μάθηση.»
- Η μοναδικότητα του ατόμου καθιστά ακόμη τραγικότερη την περατότητα της ύπαρξής του.
- Για μερικούς, λ.χ. Yalom, η ιδιαιτερότητα σημαίνει και έσχατημοναχικότητα.
Υπάρχουν τρία είδη μοναξιάς:
ΔΙΑΠΡΟΣΩΠΙΚΉ – Απομόνωση από τους άλλους, κυρίως λόγω προβλημάτων προσωπικότητας ή έλλειψη ικανοτήτων προσέγγισης.
ΕΝΔΟΠΡΟΣΩΠΙΚΗ – Ελλιπής γνώση και κατακερματισμός του εαυτού μας λόγω, π.χ, άρνησης σημαντικών μας πτυχών, μη έκφρασης προσωπικών θέσεων ή αναγκών, προσκόλλησης στα κοινωνικά «πρέπει» ή σε συμβιωτικές σχέσεις εξάρτησης, κλπ.
ΥΠΑΡΞΙΑΚΗ – Συνειδητοποίηση ότι είμαστε μόνοι. Η διαδικασία της ατομικής ολοκλήρωσης αναπόφευκτα μας αποκόπτει από τους άλλους. Μόνοι πρέπει να σηκώσουμε την τεράστια ευθύνη της επιλογής της πορείας μας, χωρίς επαρκή στοιχεία για την πιθανή έκβαση των αποφάσεών μας, γνωρίζοντας ότι η κάθε επιλογή αποκλείει άλλες δυνατότητες, και δεχόμενοι τους περιορισμούς που θέτουν η φύση και η κουλτούρα μας, αλλά και η γνώση της περατότητας της ζωής μας. Όμως, τελικά, μόνο αν υπάρχουμε σαν άτομα μπορούμε και να σχετιστούμε.
ΠΗΓΕΣ
Cooper, M. (2003/2008) Ο Υπαρξισμός στην Ψυχοθεραπεία:
Yalom, I, D. (1980) Existential Psychotherapy. New York: Basic Books.
Σημειώσεις: Εύη Δάλλα