Σχόλια για το διήμερο 17-18/12/2021 Υπαρξιακή-Εξελικτική

Το Σάββατο 18 Δεκεμβρίου 2021 ολοκληρώθηκε διαδικτυακά το τελευταίο για αυτή τη χρονιά διήμερο σεμινάριο του Γίγνεσθαι με θέμα την Υπαρξιακή-Εξελικτική θεώρηση στην ψυχοθεραπεία με ομιλήτρια την κ. Ευγενία Γεωργαντά και την ενεργή συμμετοχή περισσότερων από 60 συμμετεχόντων. Μέσα από μια ευρεία αναδρομή στις ρίζες της εξελικτικής θεωρίας και με συχνές αναφορές στο έργο των Freud, Adler, Bowlby, Erikson, Rogers, Maslow, Jung, Yalom, Spinelli και άλλων σύγχρονων ψυχοθεραπευτών και στοχαστών, η κ. Γεωργαντά μίλησε για τις απαρχές των εξελικτικών θεωριών και τον τρόπο που πολλές από αυτές έχουν επηρεάσει και διαμορφώσει την προσωπική της οπτική για την ψυχοθεραπεία. Με γλυκό και φιλικό ύφος, γνώριμο στους περισσότερους ακροατές του σεμιναρίου, και με τη μοναδική απλότητα που την χαρακτηρίζει τοποθέτησε συχνά το προσωπικό βίωμα στις αναφορές της ξετυλίγοντας και περιγράφοντας την σημερινή προσωπική της σύνθεση. Έτσι διαμόρφωσε κάποια εξελικτικά θέματα που επεξεργαζόμαστε καθ’ όλη την διάρκεια του βίου μας και αποτελούν τα προσωπικά δεδομένα του «ριξίματος» μας στη ζωή. Αναφέρθηκε επίσης στο πως αυτή η Υπαρξιακή-Εξελικτική προσέγγιση συνδέεται με την ψυχοθεραπευτική διαδικασία.

 

Μέσα από το σεμινάριο δόθηκε η ευκαιρία στους συμμετέχοντες να διερευνήσουν και να φωτίσουν την αξία μιας υπαρξιακής-εξελικτικής προοπτικής στην ψυχοθεραπεία και τον τρόπο που μπορεί να συνδράμει στην ανάδυση τόσο των προσωπικών όσο και των οντολογικών δεδομένων της ύπαρξης. Από τις πρώτες στιγμές του σεμιναρίου η κ. Γεωργαντά προσκάλεσε τους συμμετέχοντες να αναρωτηθούν για την εγγενή ελευθερία του ανθρώπου, την ελεύθερη βούληση, την επιλογή της μοίρας, την ερριμμενότητα και το τυχαίο της ζωής και προσπάθησε να θέσει σε διάφορες στιγμές του διημέρου (το αναπάντητο ίσως για πολλούς) ερώτημα του αν τελικά είμαστε ελεύθεροι ή προκαθορισμένοι στον κόσμο. Στάθηκε δίνοντας μεγάλη σημασία στο πρόσταγμα του Nietzsche «Γίνε αυτό που είσαι» και στο «Amor Fati». Στο πως δηλαδή καλούμαστε (και μέσα στην ψυχοθεραπευτική διαδικασία) να αναγνωρίσουμε αυτό που έχει υπάρξει η ζωή μας και όχι απλά να το υπομείνουμε αλλά, προχωρώντας βαθύτερα, να το αγαπήσουμε. Όπως τόνισε: «Η επίγνωση της προσωπικής μας ιστορίας, και του ριξίματός μας στη ζωή, μας παρέχει την δυνατότητα μεγαλύτερης συμφιλίωσης και αποδοχής με αυτό που πραγματικά είμαστε». Παρουσίασε τη δική της σύνθεση εξελικτικών και άλλων ψυχολογικών θεωριών, που ονομάζει DNA της ψυχής, ως μια προσπάθεια κατανόησης του τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος εν εξελίξει. Το ίδιο το DNA της ψυχής μπορεί να αναγνωστεί, είπε η κ. Γεωργαντά, και ως μια αλληγορία για την σημαντική επίπτωση των εμπειριών μας στη διαμόρφωση αυτού που είμαστε καθώς, όπως και στο βιολογικό DNA, τα βιώματά μας μοιάζουν να είναι “χαραγμένα” πάνω μας. Το παρουσίασε να έχει και αυτό την ελικοειδή μορφή του DNA καθώς η ανθρώπινη εξέλιξη δεν μοιάζει να είναι γραμμική αλλά σπειροειδής, αφού επεξεργαζόμαστε συνεχώς τα θέματα που μας απασχολούν. Η εξελικτική πορεία (όπως και η έλικα του DNA) έχει δύο πόλους, με θετικές και αρνητικές εκβάσεις, ανάμεσα στους οποίους κινούμαστε και διαπραγματευόμαστε.

 

Προς το τέλος του σεμιναρίου, η κ. Γεωργαντά, μίλησε για τη σημασία της ψυχοθεραπείας ως επανορθωτική εμπειρία που στοχεύει στην αποκατάσταση της ασφάλειας και της εμπιστοσύνης του ατόμου. Με τη δημιουργία του πλαισίου (holding environment), μέσα από τη δημιουργία της ψυχοθεραπευτικής σχέσης και με την παρουσία μας ως ψυχοθεραπευτές μπορούμε, σημείωσε, να συναντήσουμε τον άλλο ως πρόσωπο, δείχνοντας το ειλικρινές μας ενδιαφέρον. Σεβόμενοι την αυτονομία και την προσωπικότητά του θεραπευόμενου μπορούμε να αποκαταστήσουμε όχι μόνο την τραυματισμένη εμπιστοσύνη αλλά και την αυτοεκτίμησή του. Έτσι θα μπορέσει να ξετυλίξει τον κόσμο του, να τον κατανοήσει και επαναδιαπραγματευτεί. Τέλος, κλείνοντας το διήμερο σεμινάριο, αναφέρθηκε στην έννοια της «αυθεντικής ιστορικότητας» του Heidegger σύμφωνα με την οποία το Dasein είναι εγγενώς, δομικά ιστορικό, καθώς διαποτίζεται από την ιστορικότητα. Τη συνειδητοποίηση δηλαδή ότι όλοι μας είμαστε μέρος μιας ανθρώπινης κοινότητας που έχει παρελθόν και πως η ερριμμενότητά μας (Thrownness, που περιγραφικά σημαίνει: είμαι-εν-τω-κόσμω-με-τους-άλλους) μας παρέχει τις δυνατότητες από τις οποίες καλούμαστε να επιλέξουμε. Μέσα λοιπόν από την «απόφαση» αποδεχόμενοι δηλαδή τη θνητότητά μας και εν-εργο-ποιώντας τις επιλογές μας ζούμε αυθεντικά στη ροή του χρόνου. Όπως πολύ όμορφα συνόψισε η κ. Γεωργαντά: «Επιλέγοντας την μοίρα μας, ελευθερώνουμε τις δυνατότητες που βρίσκονται ήδη εκεί».

Leave a Comment

SIGN IN

Forgot Password